Dokter van der Borden over neusspoelen

Inhoudsopgave

1. Advies van de dokter
2. Is het zinvol om je neus te spoelen bij verkoudheid?
3. Neus spoelen bij ontstekingen
4. Zo herken je een ontsteking aan je neusslijmvlies
5. Tips bij verkoudheid en en bijholteontsteking
6. Wanneer is het nog meer zinvol je neus te spoelen?

Neus spoelen: advies van de dokter

Het spoelen van je neus met de Rhino Horn is een fluitje van een cent. Maar wanneer is het zinvol om je neus te spoelen met een zoutoplossing en hoe behaal je het meeste effect? Wij vroegen drs. Jan van der Borden, KNO-arts, om advies.

Waarom advies van Jan van der Borden?

Een KNO-arts behandelt patiënten met verschillende aandoeningen aan de keel, oren en neus. Na het vaststellen van een diagnose stelt de KNO-arts een behandelplan op: soms is de aandoening eenvoudig te behandelen met medicatie, soms is er een chirurgische ingreep nodig, die ook door de KNO-arts uitgevoerd wordt.

Het is dus niet zo vreemd om advies over het spoelen van de neus te vragen van een ervaren KNO-arts als Jan van der Borden. Hij heeft zich 31 jaar bezig gehouden met het oplossen van problematiek aan de neus. Twee jaar geleden zegde hij zijn baan bij het BovenIJ ziekenhuis in Amsterdam op om zich op andere zaken te richten. Dat betekent niet dat hij zich niet meer bezighoudt met zijn vak: hij onderhoudt de website neus.nu waar je onder andere informatie over neusklachten, diagnoses en behandelingen vindt. Daarnaast wordt hij ingeschakeld voor expertises bij medische problemen en houdt hij zich voor de Nederlandse KNO-vereniging bezig met de Nederlandse geschiedenis van de Keel-, Neus- en Oorheelkunde.

Is het zinvol je neus te spoelen bij verkoudheid?

“Tijdens mijn opleiding werd er geen aandacht besteed aan het spoelen van de neus,” begint Jan zijn verhaal. “Dat komt doordat virale aandoeningen, zoals verkoudheid, eigenlijk niet anders te behandelen zijn dan met rust en eventueel met neusdruppels of -spray die xylometazoline bevat. Dat bestanddeel zorgt ervoor dat de zwelling van het slijmvlies afneemt. Dat vermindert de klachten van een verkoudheid.”

Neus spoelen bij ontstekingen

Hij vervolgt zijn verhaal: “Wanneer je last hebt van méér dan een gewone verkoudheid, dus een bacteriële ontsteking van het neusslijmvlies of neusbijholteslijmvlies, dan is het wel echt zinvol om je neus te spoelen. Er komt dan namelijk pus vrij dat eruitziet als groen of geel snot en dit houdt de ontsteking en de bijbehorende klachten in stand. Door je neus te snuiten of op te halen, kun je dit snot vaak al verwijderen. Maar soms is het taai en zit het vast. Door je neus te spoelen, verdun je het snot en komt het eenvoudiger los.

Zo herken je een ontsteking van je neusslijmvlies of neusbijholteslijmvlies

Iedere ontsteking – dus ook een verkoudheid – kenmerkt zich door een vijftal problemen:

1. Zwelling
2. Roodheid
3. Verhoogde temperatuur, soms koorts
4. Pijn
5. Functie van het orgaan is minder

Wanneer het slijmvlies in je neus of bijholte ontstoken is, wordt ademhalen lastiger. Terwijl het juist de bedoeling is dat je neus de ingeademde lucht optimaal voorbereid voor je longen. Is de functie van je neus minder door een ontsteking, kunnen daar uiteindelijk dus ook je longen last van krijgen. Daarom is het zaak de zwelling zo snel mogelijk te verminderen en viezigheid uit je neus te verwijderen.”

Meer aandacht voor neus spoelen

“Pas de laatste tien jaar, maar zeker sinds de intrede van corona, heeft het spoelen van de neus meer aandacht gekregen. Dat heeft te maken met het algemene feit dat mensen het moeilijk vinden om rust te houden met een verkoudheid of griep.

Van oudsher gingen patiënten die verkouden waren vooral stomen: daarmee verwarmden en bevochtigden zij het slijmvlies dat daar zelf niet meer toe in staat was. Een ziek slijmvlies maakt namelijk de verkeerde hoeveelheid slijm aan en vaak ook in de verkeerde samenstelling. Daarnaast is het slijmvlies ook nog eens gezwollen, waardoor natuurlijke neuspassage moeilijker is. En hoewel het effect van stomen nooit wetenschappelijk bewezen is, gaf het patiënten wel een goed gevoel. Enerzijds omdat het prettig voelt als het slijmvlies weer verwarmd en bevochtigd is, anderzijds doordat zij zelf iets kunnen doen en niet alleen lijdzaam hoeven af te wachten.

Het spoelen van de neus werkt vergelijkbaar: je reinigt de neus en de openingen naar de neusbijholtes, waardoor er weer beluchting ontstaat. En dat bevordert de afvoer van viezigheid uit de bijholtes, waardoor een neusbijholteontsteking sneller kan genezen. Wat dat aangaat, is het gewoon luisteren naar je boerenverstand: smerig snot moet je niet in je neus laten zitten, want de bacteriën die daar in zitten, blijven de boel continu infecteren. “

Tips bij verkoudheid en bijholteontsteking

Jan vertelt verder: “Je neus spoelen kan dus zeker nuttig zijn. Maar je moet het wél op de juiste manier doen. Zo moet je bijvoorbeeld geen gewoon kraanwater in je neus gieten of snuiven. Dit heeft namelijk een andere samenstelling dan het slijm in je neus, waardoor je slijmvlies geïrriteerd en gezwollen raakt. Het slijm in je neus heeft een HCL-waarde van 0,9% en het vocht waarmee je jouw neus schoonmaakt, moet dus dezelfde HCL-waarde hebben.

Gebruik je een hulpmiddel als de Rhino Horn, dan kun je met het bijgeleverde schepje precies de juiste hoeveelheid zout aan het water toevoegen. De ideale manier van je verkoudheid af te komen, is door rust te nemen. Maar als je graag het gevoel wilt hebben dat je zelf iets doet om het je lichaam eenvoudiger te maken de verkoudheid te bestrijden, is dit de beste manier om het te doen:

1. Je wordt wakker met een verstopte neus. Nog terwijl je in bed ligt, neem je in beide neusgaten neusdruppels of neusspray. Spray kan dieper in je neus dringen.
2. Blijf tien minuten liggen. Dat is namelijk de tijd die de xylometazoline nodig heeft om het ontzwellen van je slijmvlies mogelijk te maken.
3. Bereid je Rhino Horn voor en neem een warme douche. Je zult merken dat je alleen door de warmte en het vocht al beter kunt ademhalen.
4. Spoel je neus met de Rhino Horn.
5. Neem acht uur later weer neusdruppels of -spray en wacht tien minuten.
6. Spoel vervolgens je neus met de Rhino Horn.
7. Herhaal de laatste twee stappen nog een keer vlak voor je naar bed gaat.

Op deze manier heb je je neus op de beste manier behandeld en vrijgemaakt, zodat je zo min mogelijk last hebt van een gewone verkoudheid, griep, omikron-besmetting of neusbijholteontsteking. Daardoor kan je lichaam makkelijker genezen.”

Wanneer is het nog meer zinvol je neus te spoelen?

“Een veel belangrijkere functie van de Rhino Horn ligt in het gebruik ervan na neusoperaties of neusbijholte-operaties,” zegt Jan. “KNO-artsen raden dan vaak aan de neus te spoelen. Dat heeft voornamelijk te maken met het feit dat je niet wilt dat er na de operatie infecties ontstaan, bijvoorbeeld door losse stukjes slijmvlies of kraakbeen die in de neus achterblijven. Door met een Rhino Horn te spoelen, verwijder je deze mogelijke infectiebronnen efficiënt. Maar ook bij neuspoliepen adviseren KNO-artsen om een Rhino Horn te gebruiken. Dat is dan echter niet zozeer om de neus schoon te spoelen, maar om gedurende langere tijd hogere doseringen medicatie toe te dienen op de plaatsen waar het slijmvlies neuspoliepen vormt. Dan voegt de patiënt de medicatie dus toe aan het spoelwater en kan het medicijn beter, dieper en op meer plaatsen in de neusholten terechtkomen.